Doğuştan gelen diş eksikliği tahmin ettiğiniz kadar nadir değildir. Bu fenomenin nedenleri farklılık gösterir ve dişinizin eksik olması durumunda birden fazla tedavi mevcuttur.
Doğuştan Gelen Diş Eksikliği Nedir?
Ağzınızdaki dişlerin birkaçının tam olarak gelişememesinden kaynaklanan durumlara doğuştan gelen diş eksikliği veya bilimsel olarak hipodonti denmektedir. Çoğu insanın ağzında gelişen otuz iki kalıcı diş vardır. Doğuştan gelen eksik dişlerin aslında en yaygın diş gelişimsel anormalliklerinden biri olduğu bilinmektedir. Aslında, tüm yetişkinlerin yaklaşık %20’si doğuştan en az bir dişi eksiktir. Diş eksikliği zararları her zaman olmamakla birlikte, bazı durumlarda ortaya çıkabilir. Bilinmelidir ki diş eksikliği yüz çökmesi gibi sıkıntılar yaratabilmektedir.
En Sık Görülen Doğuştan Eksik Dişler Nelerdir?
Doğuştan gelen diş eksikliği en çok şu dişlerde gözükmektedir:
Yirmilik Dişleri: Dişlerin ağzınızın arkasına kadar uzanan kısmıdır. Yirmi yaş dişleri doğuştan çok diş kaybedilmesine neden olmaktadır. Onları denklemden çıkardığınızda, eksik dişleri olan yetişkinlerin yüzdesi %20’den yaklaşık %5’e düşer.
İkinci Premolar: Azı dişlerinizin hemen önündeki dişler. İki yerine yalnızca bir dişiniz varsa, doğuştan eksik bir dişiniz olabilir veya diş telleri varken küçük azı dişlerinizden birinin çıkarılmış olması olasıdır.
Üst Yan Kesiciler: Bunlar, iki ön dişinizin yan tarafındaki iki diştir.
Alt Merkez Kesiciler: Bunlar alt çenede bulunan iki ön diştir.
Doğuştan Gelen Diş Eksikliğine Çözümler
Kalıcı olan ve doğuştan gelen diş eksikliği problemleri çok yaygındır. Çocukların sadece %0,5 ila 0,9’unda doğuştan eksik bir bebek dişi vardır. Bir çocuğun doğuştan gelen bir eksik dişi varsa, muhtemelen doğuştan eksik olan diş etlerinin altında gelişen kalıcı bir dişi de olmayacaktır. İnsanlarda, çok sayıda diş eksikliğinin yerine genellikle bir veya iki dişin eksik olunması oldukça görülen bir durumdur. Bazı insanlara tam bir deste diş verilmez. Sıklıkla eksik olan dişler, yirmilik, alt ve üst kemerlerdeki ikinci biküspid dişlerdir. Ortodontik eksiklikler, genellikle 8-10 mm gibi boşlukların nasıl olduğunu gösteren vakalarla doludur.
İmplantların yerine bu tür boşlukları ortodontik olarak kapatmak için yapılan tedavi yöntemleri de mevcuttur. Diş eksikliğine çözüm olarak yapılan implantlar yaygın olarak kullanılmaya başlamadan önce, ortodonti sık yapılan bir işlemdi. İmplantlar artık çok yaygın ve yetenekli diş hekimleri onları tamamen doğal görünmeleri, mükemmel işlev görmeleri vb. için restore edebiliyorlar. Gingivit tersine çevirmek ve dişleri eski haline getirmek için ilk başta eksik dişleri implantlar ve kronlar yerleştirerek bu tedaviye zaman harcamak gerekmektedir.
Diş Neden Doğuştan Eksik Olabilmektedir?
Diş oluşturmak karmaşık bir süreçtir. Bu sürecin doğru işlenmesi için çok sayıda genetik sinyal rol oynamaktadır. Çoğu doğuştan gelen diş eksikliği vakası, diş etlerinin altında oluşacak lamina olarak da bilinen küçük bir doku bandının eksikliğinden kaynaklanır.
Diş bu doku bandı aracılığıyla oluştuğu için diş laminasının oluşmaması diş oluşumunu engelleyecektir. Bu doku bandı çeşitli farklı genetik faktörlerden dolayı oluşmayabilmektedir. Bilim adamları, diş gelişiminde büyük rol oynayan üç ana geni (AXIN2, PAX9 ve MSX1) tespit ettiler. Bu üç genden bazısında bir mutasyon yaşanırsa, bu bir dişin eksik olabileceği anlamına gelebilmektedir.
Eksik Dişlerin Çeşitli Sendromlarla İlişkisi
Doğuştan gelen diş eksikliği genellikle çeşitli sendromlarla ilişkilidir ve bunlardan biri Down sendromudur. Doğuştan eksik dişler genellikle genetik olmaktadır. Bazı uzman diş hekimleri, şu an insanların sahip olduğu diş sayısının evrimsel değişimin orta aşamasında olduğuna ve insanoğlu ırkının gelecekteki yaşayanlarında 32 yerine yalnızca 20 civarında dişe sahip olmalarını gerektireceğine inanıyor.
Doğuştan Eksik Diş Tedavileri
Eğer doğuştan gelen diş eksikliği problemi yaşıyor ve yirmilik dişlerinizi arıyorsanız, çoğu insanın yirmilik dişlerini çektirdiği için hiçbir tedaviye ihtiyaç duymadığını bilmelisiniz. Diş hekimlerinin neden genellikle yirmilik dişlerinizi çekmenizi tavsiye ettiğini öğrenin.
Yan kesici dişleriniz, ikinci küçük azı dişleriniz veya diğer dişleriniz eksikse, birkaç tedavi seçeneği vardır. Diş eksikliği tedavisi için bir implant yaptırmak sıklıkla tercih edilen bir tedavi tekniğidir. Bir implantın çene kemiğinizle bütünleşen bir kökü ve doğal dişiniz gibi görünmesini sağlayan bir taç vardır. Diş eksikliğinde tel tedavisi dişlerinizde kayma meydana geldiği durumlarda uygulanması gereken bir tedavi yöntemi olacaktır.
Diş Eksikliği Tedavisinde Köprü ve Protezler
Doğuştan gelen diş eksikliği için bir sonraki en iyi seçenek bir köprü elde etmek olacaktır. Bir köprü, birbirine bağlanmış üç kron gibidir. Eksik dişe bitişik iki diş, diş kronları için kesilmektedir. Köprü daha sonra bu iki bitişik dişin üzerine yerleştirilmektedir. Köprü, iki taçlı dişe bağlanan ve doğuştan eksik olan dişten boş alanı dolduran sahte bir dişe sahiptir.
Doğuştan eksik bir dişi değiştirmenin başka bir yolu, çıkarılabilir bir kısmi protez almaktır. Bu, ağzınıza takıp çıkarabileceğiniz bir cihazdır. Doğal dişlerinize ve diş etlerinize dayanmaktadır. Üzerinde doğuştan eksik olan dişlerin yerini alacak dişlere sahiptir.
Diş Eksiklikleri Nelere Yol Açar?
Sizin bir veya daha fazla dişiniz eksikse, muhtemelen bunun neden olabileceği sorunlardan bazılarını şunlardır:
- Belirli yiyecekleri yemekte zorluk
- Özellikle ön diş eksikliğinde dış görünüşe karşı kaygı
- Çevreleyen dişlere zarar verme riski
- Konuşma sorunları
- Diğer dişlerde çarpıklık gözükmesi
- Daha fazla diş eti hastalığı ve çürük olasılığı
- Yüzün zamanla sarkmasına neden olabilen çene kemiğinin bozulması (birkaçı eksik olduğunda daha kötü)
Diş eksikliği sandığınızdan daha fazla soruna yol açabilir ya da bu sorunları ileriki zamanlarda fark edebilirsiniz. Erken teşhis ve tedavi her zaman olduğu gibi, diş eksikliği tedavilerinde de oldukça önemlidir.