Koklear implantı ameliyatı işitme kaybı yaşamakta olan hastalara uygulanan bir operasyondur.
Koklear implantı ameliyatı konusunda ayrıntılı değerlendirme yapılması operasyon öncesinde hastalar için gereklidir. Zira birçok operasyonda olduğu gibi bu operasyonda da hastaların bilinçli olması önemlidir.
Bilindiği üzere kulak organı yirmi ile yirmi bin Hz. ’ye kadar olan sesleri işitme özelliği taşımaktadır. Ancak bazen doğuştan gelen işitme sorunları sebebiyle veya yaş ilerlemesi ile işitme oranı gerileyebilmektedir. Bu gibi durumlarda işitme cihazları hastaların çevresi ile iletişim kurmasını sağlamaktadır. Ancak yüksek iletişim kaybı olan kişiler hemen hemen hiçbir sesi duymaz veya sadece çok yüksek sesleri duyabilirler. Bu durumda olan hastalara ses yükseltici işitme cihazları etki etmemektedir. Bu hastalarda biyonik kulak adı verilen koklear implantlar kullanılmaktadır.
İşitme cihazlarının takılabilmesi veya koklear implantı için tercih edilen hekim ve klinik oldukça önemlidir. Cerrahi müdahale gerektiren bu işlemlerin alanında uzman kişilerce yapılması gerekmektedir. Zira İstanbul klinikleri bu açıdan kendini ispatlamış cerrahlar ile çalıştığından bu alanda adından sıkça söz ettirmektedir. Modern yöntemler kullanan bu klinikler için dünya ülkelerinden birçok hasta gelmektedir. Dolayısıyla operasyonun gerçekleştirilmesi için tercih edilecek olan kliniklerin İstanbul ilimizdeki gibi bu hassasiyetlere uyması gerekmektedir.
İşitmenin Gerçekleşmesi
Koklear implantı ameliyatı ile amaçlanan İşitmenin sağlanmasıdır. Koklear implantı hususunu daha iyi anlayabilmek açısından İşitmenin nasıl gerçekleştiğini bilinmedi gerekir. İşitmede kulak kepçesi olarak bilinen kısım ses dalgalarını toplayarak kulak kanalına gönderir. Kulak kanalında ilerleyen ses dalgaları kulak zarına çarparak orta kulağa geçer. Bilindiği üzere orta kulakta bulunan çekiç, örs ve üzengi adlarındaki küçük kemikçiler bu ses dalgalarını mekanik basınç dalgasına çevirmektedir. Dönüştürülen ses dalgaları iç kulaktaki koklea adı verilen kısma gönderilir. Kokleada mekanik basınç dalgaları elektriksel sinyallere dönüştürülerek bu sinyaller beyne iletilir. Sinyalleri beyin tarafından algılanması ile işitme gerçekleşmektedir.
Bazen doğuştan gelen işitme sorunları sebebiyle veya yaş ilerlemesi ile işitme kayıpları gerçekleşir. Bu kayıpların sebebi kokleada bulunan hücrelerin hasar görmesinden ileri gelmektedir. İç kulakta bulunan kokleanın hasarlı olması sebebiyle yukarıda bahsedilen ses yükseltici işitme cihazları işe yaramamaktadır. İşte bu hasarlı kısmın iş görmemesi sebebiyle yaşanan işitme kayıpları koklear implant sayesinde giderilebilmektedir.
Koklear İmplant Cihazı
Koklear implant ameliyatı ile büyük işitme kaybı olan hastalara bu cihaz yerleştirilmektedir.
Koklear implant cihazı içerisinde mikrofon, işlemci, implant, elektrot dizisi ve koklear implant pili bulundurmaktadır. Bu cihaz gerçekleştirilen operasyonla büyük işitme kaybı olan hastalara yerleştirilmektedir. Cihazın mikrofonu hastanın kulağının arkasına yerleştirilirken elektrotlar da iç kulakta bulunan kokleaya yerleştirilmektedir.
Koklear implant ameliyatı cerrahi bir müdahaledir. Bu cerrahi müdahale ile İmplantların hastalara yerleştirilmesi ile yüksek işitme kaybı olan hastaların ortamdaki konuşulan konuları anlayabilme sağlanmaktadır. Önemle belirtmek gerekir ki koklear implantı hastalara tam olarak işitme yeteneğini kazandırmaya yetmez. Yani hastaları tam olarak iletişim kurar hale getirmede yeterli olmamaktadır. Operasyon sonrasında hastaların belirli bir rehabilite aşamasından geçmesi gerekmektedir. Bu aşamanın tamamlanması ile iletişim kurma başarısında da artış gerçekleşmektedir. Bu eğitim süreci uygulamada ortalama bir yıl sürmektedir.
Bu şekilde gerçekleşen süreçlerin sonunda hastaların işitme engelleri büyük bir oranda ortadan kaldırılmaktadır. Operasyonun başarısı koklear implant kullanıcı yorumları ile de ortaya konuşmaktadır. Zira operasyonu geçirmiş olan hastalar yorumları ile memnuniyetlerini dile getirmektedir.
Koklear İmplant Ameliyatının Yapılışı
Koklear implant ameliyatı yukarıda da belirtildiği gibi cerrahi bir müdahaledir. Bu operasyon her ne kadar uzun süreler almayan ve ağır geçmeyen operasyonlardan olsa da en nihayetinde cerrahi bir müdahaledir. Bu sebeple operasyon öncesinde koklear implant endikasyonları uzman ekiplerce belirlenir ve hazırlıklar yapılır. Cerrahi müdahalelerde operasyonun başarısı için yapılan bu hazırlıklar oldukça önemli olmaktadır.
Operasyona hastanın genel anestezi altında uyutulmasıyla başlamaktadır. Bu sayede hastalar operasyon süresince herhangi bir acı ya da sızı hissetmezler. Genel anestezi altında uyutulan hastanın kulağının arka kısmından bir kesik açılır. Açılan kesik sayesinde kokleaya ulaşabilmek amacıyla o bölgede bulunan kemik çıkarılır. Çıkarılan kemiğin oluşturduğu boşluktan elektrot dizisi kokleaya yerleştirilir. Elektrotların yerleştirilmesini ardından açılan kesik dikiş yardımıyla kapatılır ve operasyon tamamlanır.
Koklear implant ameliyatı sonrasında hastalarda geçici süreli mide bulantısı ve baş dönmesi görülebilmektedir. Bunlardan başka operasyon cerrahi bir müdahale olduğu için enfeksiyon riskleri taşımaktadır. Ancak diğer kulak ameliyatlarında olduğu gibi bu operasyonda da büyük riskler bulunmamaktadır
Operasyon Süresi ve Sonrası
Koklear implant ameliyatı çok ağır olmayan bir operasyon olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak operasyonun ağır risk barındırmaması basit olduğu anlamını taşımaz. Zira koklear implant operasyonu iki saat ile dört saatlik sürelerde gerçekleştirilmektedir. Cerrahi müdahalelerde bu süreler kısa olarak değerlendirilmez. Bu durum operasyonun hassasiyet gerektiren bir operasyon olduğunu göstermektedir. Belirtilen süreler hastanın operasyon öncesinde ve operasyon sırasında gelişecek durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir.
Koklear implant ameliyatı operasyonunun gerçekleştirilmesinden sonra ise hastalar genel olarak bir gün süreyle hastanede gözetim altında tutulmaktadır. Bu sayede Oluşabilecek olumsuz durumlara anında müdahale edilmektedir. Belirtilen süreleri hastanede geçiren hastalar taburcu edilerek evde istirahate gönderilir. Bahsedilen istirahat süresi genel olarak üç ile beş gün arasında değişmektedir. Bu süreler sonunda hastaların günlük yaşantılarına dönmeleri de mümkün olmaktadır.
Operasyon Sonrası Cihazın Kullanımı
Koklear implant ameliyatı ile yerleştirilen cihazın kullanımına hemen geçilmez. Cihaz aktif hale getirilmeden evvel belirli bir süre iyileşmenin gerçekleşmesi beklenmektedir. Yani cihazın yerleştirilmesinin ortaya çıkaracağı tahribatın etkilerinin azaltılması istenmektedir. Bu etkiler minimum seviyeye çekildikten sonra cihazdan en yüksek verim alınmak istenmektedir. Verim almak dışında operasyon ile hastaya entegre edilen cihazın tutunmasını da sağlanması amaçlanmaktadır. Bu sayede tam olarak yerleşen cihazdan alınan verim uzun yıllar sürdürülebilecektir.
Cihaz aktif hale getirilmeden evvel belirlenecek olan iyileşme süresi operasyonu gerçekleştiren uzman tarafından belirlenmektedir. Bu süre hastanın kişisel durumu değerlendirilerek kararlaştırılmaktadır. Dolayısıyla hastadan hastaya değişebilecek olan bu süreyle ilgili kesin bir yargıda bulunmak oldukça zordur. Bununla birlikte uygulamada bu süre genel olarak iki ile altı hafta arasında belirlenmektedir.